En S²k Kar■²la■²lan Virⁿsler

Bilgisayar²n²z yeterince iyi korunmuyorsa ÷nⁿnde sonunda baz² yayg²n virⁿslerle veya varyantlar²yla kar■²la■acaks²n²z. Siz siz olun, bilgileriniz bir kazaya gitmeden dⁿ■manlar²n²z² iyi tan²y²n.

Dⁿnya ⁿzerinde onbinlerce bilgisayar virⁿsⁿ var. Ancak baz²lar²yla o kadar s²k kar■²la■²yoruz ki, neredeyse onlarla akraba olduk. Baz²lar² ise oldukτa ilginτ ÷zellikler ta■²yor. Bu ilginτ ve popⁿler virⁿsleri sizlere tan²tmak istiyoruz. Baz²lar²n² sadece tan²tmakla da kalm²yor, kolayca nas²l temizleyebilece≡inizi de g÷steriyoruz. Umar²z onlarla sadece bu sayfalarda kar■²la■²rs²n²z...

Junkie. Hem dosyalara hem de boot'a bula■abilen ilginτ bir virⁿstⁿr (Hatta baz² bilgisayar dergilerinin CD-ROM'lar²na bile bula■abiliyor!). Bu ÷zelliklerinden dolay² biraz "illettir". Dosyalardan sadece 4.096 ile 60.000 bayt aras²ndaki COM'lara bula■²r ve 1.027 bayt dosyay² uzat²r. Junkie'li bir COM τal²■t²r²ld²≡²nda sadece sabit diskin ana ÷n yⁿkleme (boot) sekt÷rⁿne bula■²r, bellekte TSR olarak kalmaz. Aτ²l²■ s²ras²nda aktif hale geτince Int 13h, Int 1Ch ve Int 21h'i ele geτirir. ╟al²■t²r²lan ve aτ²lan COM'lar ile kullan²lan disketlerin boot'lar²na bula■²r. 640 KB'l²k geleneksel bellekten 3 KB τal²p, buraya yerle■ir. Sabit diskteki tⁿm bilgilerin kaybolmas² gibi vahim sonuτlara da yol aτabilen Junkie virⁿsⁿnⁿn anti-virⁿsⁿ Recep Tezkol taraf²ndan haz²rland² ve abonelik sistemi ile da≡²t²lan Programlama Sanat² disketinin Aral²k say²s²na kondu. Ancak ba■²n²z bu virⁿsle beladaysa PC World Abone servisini arayarak Aral²k PS disketinin adresinize g÷nderilmesini isteyebilirsiniz.

U≡ur Mumcu. U≡ur Mumcu virⁿsⁿnⁿn en belirgin ÷zelli≡i, iτinde ta■²d²≡² "UGUR MUMCU ╓LMEDi.. " mesaj²d²r. Bu mesaj EXE ve COM'lar²n iτinde arat²l²p, virⁿs kolayca tespit edilebilir. Arama i■lemi iτin, en bⁿyⁿk yard²mc²lar²m²z olan PC Tools ve Norton'u kullanabilirsiniz.
Bu mesaj²n de≡i■tirilmesini ÷nlemek iτin, mesaj kontrol edilir. Mesajda yap²lacak de≡i■iklikler, sabit diskin C: b÷lⁿmⁿnⁿn ilk sekt÷rⁿ olan Boot Sekt÷rⁿ'nden itibaren, ilk 200 sekt÷r rastgele baytlarla doldurulmas²na yol aτar. Bu da; Boot, FAT, Root ve C:'nin ba■lar²na yerle■mi■ bulunan dosyalar²n tamamen yok olmas²na sebep olur. Bu durumda C:'deki bⁿtⁿn dosyalar kullan²lamaz hale gelir. Bu yⁿzden virⁿs ⁿzerinde de≡i■iklik yapmay²n! Virⁿsⁿn orjinal uzunlu≡u 1,297 baytt²r. Bu uzunluk COM'larda sabit oldu≡u halde, EXE'lerde 1297 ile 1312 bayt aras²nda de≡i■ir. K²saca virⁿsⁿn boyu 1300 bayt civar²nda diyebiliriz. Virⁿs, COM'lara bula■²rken dosya boyunu kontrol eder. ╟ⁿnkⁿ bildi≡iniz gibi COM'lar²n boyu 64 KB ile s²n²rl²d²r. Bu yⁿzden virⁿs 60,000 bayttan bⁿyⁿk COM'lara bula■maz. Bula■t²≡² dosyalar², baz² durumlar hariτ olmak ⁿzere, yaln²z okunabilir (read only) yapar. Bu yⁿzden bula■t²≡² dosyalar do≡rudan silinemez. Bu dosyalar² silebilmek iτin ATTRIB ile dosyalar²n yaln²zca okunur ÷zelli≡i kald²rmal² veya PC Tools gibi bir program kullan²lmal²d²r. Yaln²zca okunur dosyalar² listeleyerek virⁿsⁿn hangi dosyalara bula■m²■ olabilece≡ini de g÷rebilirsiniz.

Bunun iτin ana (root) rehberdeyken ATTRIB /S | MORE komutu ile veya DIR /AR /S komutuyla yaln²zca okunur (read only) dosyalar² listeletin. Bunlar iτinde yapaca≡²n²z mesaj aramas²yla ve dosyalar²n uzunluklar²n² biliyorsan²z, dosya uzunluklar²n² kontrol edip virⁿs tespiti yapabilirsiniz. Tabii ki bu i■lemleri temiz bir sistem disketiyle aτ²p, temiz programlar kullanarak yap²yorsunuz. ╟ⁿnkⁿ virⁿs aktifken ATTRIB ile dosyalar²n atamalar²n² listeletir veya atamalar² de≡i■tirirseniz, aτ²lan tⁿm EXE ve COM dosyalara bula■abilir. Virⁿs yaln²zca τal²■t²r²lan dosyalara de≡il, aτ²lan, atamalar² (attribute) de≡i■tirilen, ad² de≡i■tirilen dosyalara da bula■²r. Hatta daha sonra kurtar²l²p kullan²labilir diye silinen dosyalara bile bula■²yor. Bu yⁿzden her yerde virⁿsⁿ aramakta fayda var. CPAV'²n tan²mad²≡² virⁿsleri tespit edebilmek iτin kulland²≡² checklist sistemi bu virⁿse kar■² bir i■e yaramaz. ╟ⁿnkⁿ, virⁿs aktifken girilen rehberlerdeki CHKLIST.CPS dosyalar²n² s²f²rlar. Ayr²ca bu dosyalar yaln²zca okunur haline de gelir. B÷ylece CPAV bu CHKLIST.CPS dosyalar²n² kontrol etmeden geτer, atlar.

CPAV ve TNT anti-virⁿs programlar²yla virⁿslere kar■² a■²lanan programlar²n a■²lar² virⁿs taraf²ndan etkisiz hale geliyor ve virⁿs bu dosyalara bula■²yor. Gerτi bu a■²lar² pek kullanan yok ama, yine de virⁿsⁿn bu ÷zelli≡ini bilmekte fayda var.

Oxana. Birkaτ tⁿrevi de olan bu virⁿsⁿn kodu U≡ur Mumcu virⁿsⁿne τok benziyor. Hatta, bellekte aktif olup olmad²≡²n² anlamada kulland²klar² tan²ma kodlar² da ayn² oldu≡undan ayn² anda sadece birisi bellekte bulunabiliyor. ▌lk τ²kt²≡²nda bula■t²≡² EXE ve COM'lar²n tarih bilgisini s²f²rlad²≡²ndan kolayca tespit edilebiliyordu. Daha sonra τ²kan versiyonlar²nda tarih bilgisinin de≡i■memesi sa≡lanarak bu zaaftan kurtulundu. Virⁿsⁿn boyu yakla■²k 600 bayt.

Cansu. Virⁿslerin ana bula■ma yolu disketlerdir. Yani disketler en ÷nemli virⁿs ta■²y²c²lard²r. Cansu ve benzeri boot virⁿsleri disketlerin ilk sekt÷rⁿ olan "Boot Sekt÷r"ⁿne ve "Root"a bula■²r. Boot sekt÷rde virⁿsⁿn aktif hale gelmesini sa≡layan tetikleme k²sm² bulunur. Buradaki program parτas² disketin daha ileriki sekt÷rlerde bulunan ana k²sm²n² belle≡e yⁿkler. Ana k²s²m disketlerin root alan²n²n en sonunda yer al²r.

Bilgisayar aτma/kapama dⁿ≡mesinden aτ²ld²≡²nda veya resetlendi≡inde A: sⁿrⁿcⁿsⁿnde disket varsa, disketten i■letim sistemi belle≡e yⁿklenmeye τal²■²l²r. E≡er diskete bir boot virⁿsⁿ bula■m²■sa bu i■lem s²ras²nda virⁿs de belle≡e otomatik olarak yⁿklenir. Art²k virⁿs aktif hale gelmi■tir. Virⁿsⁿn aktif hale geτtikten sonra ilk yapt²≡² sabit diske yerle■mektir. Cansu, sabit diskin ilk sekt÷rⁿ olan ve disk b÷lⁿmleme tablosunun (partition table) da bulundu≡u "Ana Boot Sekt÷r"ⁿne bula■²r. Burada da diskette oldu≡u gibi tetikleme k²sm²n²n² yerle■tirir. Virⁿsⁿn kalan k²sm² yani ana k²sm², ilk sekt÷rⁿn az ilerisindeki 4. ve 5. sekt÷rlere yerle■ir. Virⁿsⁿn bula■t²≡² bu sekt÷rler C: ve varsa di≡er disk b÷lⁿmlerinden ÷nce yer al²r. Bu yⁿzden normal bir FORMAT i■lemi virⁿsⁿ sabit diskten silmez. Ancak "Hard Format" denilen dⁿ■ⁿk dⁿzeyli bir formatlama i■lemi sonunda virⁿs silinebilir. Bu formatlamay² da ancak yeterli teknik bilgisi olanlar²n yapmas² gerekir!

Cansu Virⁿsⁿnⁿn Te■his ve Tedavisi Boot virⁿslerinin τo≡u 640 KB'l²k geleneksel belle≡in en ⁿstⁿnden 2 KB τalar. Buraya kendisini kopyalar ve DOS'un buray² kullanmamas² iτin geleneksel belle≡i 2 KB az g÷stertir. Baz² programlar da kendileri iτin gereken swap (aktarma) alan²n² benzeri ■ekilde kullanabilirler. Bu durumda da geleneksel bellekte azalma olur. Bu tⁿr bir program olmad²≡² halde MEM ile bak²ld²≡²nda geleneksel bellek 640 KB'tan (640x1024=655,360 bayt) az g÷rⁿnⁿyorsa (653,556 gibi) bⁿyⁿk bir ihtimalle aktif halde bir boot virⁿsⁿ vard²r.

SCAN ve di≡er anti-virⁿs programlar² ile tarama yaparak veya MEM ile boot virⁿsleri tespit edilebilir. Cansu'yu SCAN ile tespit etti≡inizde CLEAN ile temizleyebilirsiniz. Sabit diski temizlemenin di≡er bir yolu da FDISK'in /MBR parametresini kullanmakt²r. Komut sat²r²nda;

C:\>FDISK /MBR

yazarak Cansu ve benzeri bir τok boot virⁿsⁿnden kurtulabilirsiniz (sorumluluk size ait!). Bu i■lemden sonra bilgisayar² 5-10 saniye kapat²p tekrar aτt²ktan sonra MEM ile belle≡in art²p artmad²≡² kontrol edilmelidir. E≡er bellek 2 KB artt²ysa virⁿs temizlenmi■ demektir. Virⁿs temizleme i■leminden ÷nce mutlaka ve mutlaka ÷nemli dosyalar²n²z² yedekleyin. Temizleme i■lemi ba■ar²l² olursa, temizlenen dosyalar² τal²■t²r²p kontrol edin. Her ■ey yolundaysa bu yedekleri silin (daha do≡rusu yedeklerin bulundu≡u disketleri formatlay²n). ╟ⁿnkⁿ bu yedeklerde virⁿs olabilir.

Crazy Boot Ver 1.0. Crazy Boot Ver. 1.0 virⁿsⁿ Cansu'ya benzeyen bir boot sekt÷r virⁿsⁿ. Disketlerin boot sekt÷rⁿ ve root iτin ayr²lm²■ alan²n sonuna, sabit disklerin ise ilk sekt÷rⁿ ve b÷lⁿmleme tablosunun (partition table) da yer ald²≡² olan ana boot sekt÷re ve 4. ve 5. sekt÷rlere yerle■iyor. B÷lⁿmleme tablosunun yerini 30-40 bayt daha yukar²ya kayd²r²yor. B÷ylece A:'dan temiz bir sistem disketi ile bilgisayar aτ²l²rsa, b÷lⁿmleme tablosunun (partition table) yeri bo■ olaca≡² iτin sabit disk ve bu arada C: g÷rⁿlemeyecektir. C:'ye geτmek istenildi≡inde "Invalid drive specification" hata mesaj² gelir.

Virⁿs bellekte aktif iken geleneksel bellek 640 KB'tan (655,360 bayt) 3 KB azalarak 637 KB'ta (652,288 bayt) dⁿ■ⁿyor. Bu virⁿsⁿn kendisini belli etmesi aτ²s²ndan τok faydal². Cansu ve di≡er boot virⁿslerinin τo≡u geleneksel belle≡i 2 KB azalt²r.

Virⁿs, yard²mc² programlarla (Norton'un NU.EXE ve DE.EXE'si gibi) ana boot sekt÷rⁿn okunmas²n² engelliyor. Yani buraya elinizi kolunuzu sallaya sallaya ula■am²yorsunuz. Ama, bir kaτ numara yapt²ktan sonra kolayl²kla buraya eri■ebiliyorsunuz. Neyse ki FDISK buraya hiτ bir problem olmadan ula■abiliyor.

SCAN ve CPAV ile tarama yapmak istedi≡imizde, ana boot sekt÷rⁿ okuyamad²klar² iτin uyar² verip tarama i■lemini yapamayacaklar²n² bildiren mesajlar verdiler. ╟ⁿnkⁿ virⁿs aktif idi. Virⁿs aktif de≡ilken, yani A:'dan temiz bir disketle bilgisayar² aτt²≡²m²zda bu sefer de C:'yi g÷remedikleri iτin yine virⁿs taramas² yap²lamad². Virⁿsⁿn iτinde oldukτa ilginτ bir mesaj yer al²yor. Bu mesaj bilgisayar aτ²ld²≡²nda ve bazen de rastgele zamanlarda ekrana geliyormu■. Biz virⁿsle didi■irken b÷yle bir mesaj ekrana gelmedi. Mesajda ■unlar yaz²yor:

Don't PLAY with the PC!
Otherwise you will get in 'DEEP, DEEP' trouble!..
Crazy Boot Ver. 1.0

Mesaj² k²saca τevirdi≡imizde "PC'imle oynamay²n! K÷tⁿ yapar²m haa!.." gibi bir uyar²yla kar■²la■²yoruz. Bugⁿne kadar bula■mak ve sabit diske eri■imde problem yaratman²n d²■²nda bir zarar²n² duymad²k. Umar²z duyamay²z da...

Crazy Boot Virⁿsⁿ Nas²l Temizlenir? ▐imdi geldik en can al²c² noktaya. Crazy Boot'u sabit disket temizlemek τok kolay. Ama dikkatli olmak ko■uluyla. Her zamanki gibi ilk ÷nce sabit diskettekileri yedeklemek gerekiyor. ("Ne olur, ne olmaz, hiτ belli olmaz!..")

"Binbir tⁿrlⁿ boot virⁿsⁿne deva" FDISK /MBR'imiz bu virⁿsⁿ de temizliyor. FDISK /MBR ile virⁿsⁿ temizlemek iτin bilgisayar² sabit diskten (normalde oldu≡u gibi) aτ²n. Virⁿsⁿn aktif olup olmad²≡²n² MEM komutu ile conventional (yerle■ik) belle≡in 640 KB yerine 637 KB veya daha az olmas²na bakarak veya anti-virⁿs programlar² ile ÷≡renin. E≡er virⁿs aktif halde bellekte varsa (yanl²■ okumad²n²z!) ondan sonra,

C:\>FDISK /MBR komutunu verin. Tekrar C:\> iletisi gelince bilgisayar² kapay²n ve 5-10 saniye sonra aτ²n. MEM ve anti-virⁿs programlar²yla virⁿsten gerτekten kurtulup kurtulmad²≡²n²z² ÷≡renin. Bu i■lemler s²ras²nda FDISK i■lemini yaparken virⁿsⁿn bellekte aktif halde olmas²n²n τok ÷nemli oldu≡unu unutmay²n. Yoksa ba■²n²za gelecekleri a■a≡²da okuyun!

Dikkat: Di≡er boot ve dosya virⁿslerinde uygulad²≡²m²z prosedⁿrde, A:'dan temiz bir sistem disketiyle bilgisayar² aτ²yorduk. Fakat bu virⁿste i■ler farkl². A:'dan aτ²p FDISK /MBR komutunu uygulay²p, bilgisayar² tekarar aτt²≡²n²zda, ekran²n²zda bⁿyⁿk harflerle τok ac² bir mesajla kar■²la■²rs²n²z:

NO ROM BASIC
SYSTEM HALTED

Bunun sebebi ise A:'dan aτ²p FDISK /MBR komutunu τal²■t²rd²≡²m²zda sabit diskin ana boot sekt÷rⁿ yeniden olu■turulmas²d²r. Fakat b÷lⁿmleme tablosu (partition table) yerinde olmad²≡² iτin i■ler kar²■²r. B÷yle bir durumda e≡er bu sekt÷rⁿn bir kopyas² varsa geri yⁿklenmeli veya son τare b÷lⁿmleme tablosunu yeniden FDISK'i (/MBR parametresi olmadan) τal²■t²r²p, iτindeki menⁿlerden C:'yi yeniden olu■turmak. E≡er sabit disk C:'den ba■ka bir b÷lⁿme (÷rne≡in D: gibi) b÷lⁿnmediyse i■ kolay. Olu■turulan C:'ye sabit diskin %100'ⁿ tahsis edilir. Bu durumda eski b÷lⁿmleme tablosu olu■mu■ olur. Bu durumda C:'ye eskisi gibi ula■mak mⁿmkⁿn olur. Yani C:'deki bilgiler kaybolmaz.

Partition Tablosunu dⁿzeltmenin di≡er bir yolu NDD /REBUILD komutunu kullanmakt²r. "Uτan" Partition Tablosu NDD taraf²ndan yeniden olu■turulacakt²r.

Son Uyar²: Tⁿm disketleri elden geτirin. Virⁿslⁿ disketleri temizlemek iτin uygun bir anti-virⁿs program²n²z yoksa bu disketleri XCOPY ile sabit diskinizde olu■turdu≡unuz geτici bir rehbere kopyalay²n. Alt rehberlerin de kopyalanmas² iτin XCOPY'nin sonuna /S parametresini eklemeyi unutmay²n (C:\GECICI>XCOPY A:*.* /S gibi). Sonra disketi formatlay²p, yine XCOPY ile dosyalar² diskete geri kopyalay²n (C:\GECICI>XCOPY *.* A: /S gibi). Geτici aτt²≡²n²z rehberin iτini DELTREE ile temizleyip, sonraki disketlere geτin. Bu i■lem s²ras²nda virⁿs aktif hale gelmez, kopyalama i■lemiyle de bula■maz (tabii DISKCOPY ile bula■²r bildi≡iniz gibi!..). Ve en son olarak ■unu kesinlikle unutmay²n: Bilgisayar² aτarken, resetlerken, A:'da kesinlikle disket unutmay²n! ▌■i biten disketleri sⁿrⁿcⁿden τ²kar²n. ╟ⁿnkⁿ boot virⁿslerinin ana bula■ma ■ekli bilgisayar²n aτ²l²■² (boot'u) s²ras²nda bula■makt²r. E≡er bilgisayar²n²z²n ROM-BIOS'unda A:'dan aτ²l²■² engellemek varsa bunu devreye sokun, boot virⁿslerinden kurtulun.

Disk Killer. Ad² gibi kendisi de ⁿrkⁿtⁿcⁿ olan Disk Killer, 1 Nisan gⁿnleri aktif hale geliyor. Ve akl²nca "1 Nisan ▐akas² yap²yor". Virⁿs aktif olunca bilgisayar² kapatmaman²z² ve e≡er disket tak²l²ysa, disketi τ²karmaman²z² ekrana yaz²yor. Bu yaz² ekrana τ²k²nca Disk Killer, disk veya diskete rastgele karakterler yaz²yor. B÷yle bir mesaj² g÷rⁿr g÷rmez bilgisayar² kapatman²z² tavsiye ederiz (sorumluluk size ait ama!). B÷ylece hiτ olmazsa baz² dosyalar² belki kurtarabilirsiniz. E≡er bilgisayar kapat²lmzsa Disk Killer i■ini bitip "▐imdi bilgisayar² kapatabilirsiniz, bol ■anlar dilerim!" diye bir mesaj τ²kart²r. Bundan sonra yap²labilecek tek ■ey bⁿyⁿk bir ihtimalle bir format at²p, her ■eyi unutmaya τal²■mak.

Walker. EXE ve COM'lara bula■t²≡² gibi τal²■t²r²labilir program dosyalar²na da bula■abiliyor. ╟ⁿnkⁿ dosyan²n uzant²s² onun iτin ÷nemli de≡il. ╟al²■t²r²lan (execute edilen) her makina dili programa bula■abiliyor. Bu yⁿzden EXE ve COM'lar d²■²nda OVL, PRG gibi uzant²lar² olan makina dili program dosyalar²na da bula■abilir. Virⁿs bula■t²≡² dosyalar²n boyunu 3,860 bayt civar²nda uzat²yor. Virⁿsⁿn gerτek kod uzunlu≡u ise 3,846 bayt't²r. Virⁿs aktif hale geldi≡inde bo■ bellek miktar² yakla■²k 12 KB civar²nda azalabildi≡i gibi daha farkl² miktarda bir azalma da olabilir. Aktif hale geτti≡inde klavye ile ilgili olan 16h interrupt'²n² ve DOS servislerinin oldu≡u 21h interrupt'²n² ele geτirir. Yakla■²k 10 saniyede bir ekran²n sa≡ taraf²ndan sol taraf²na do≡ru yⁿrⁿyen eli bastonlu, tak²m elbiseli, g÷zlⁿklⁿ, ak saτl² bay Walker, geτerken klavyeyi kullanman²z² engeller. Print Screen tu■u ve Ctrl-Break τal²■maya devam etse bile di≡er tu■lar² kullanam²yorsunuz. Virⁿsⁿn yⁿrⁿmesini Ctrl-Break ile durdurabiliyorsunuz ama bilgisayar kilitleniyor. Walker'²n geτi■ini yaln²z text ekrandayken g÷rebilirsiniz. Grafik modda ve mono (herkⁿl) monit÷rlerde Walker'² g÷rmek mⁿmkⁿn olmad².

▐air. Bu da virⁿslerin ■air olan². 1994 y²l²n²n ba■lar²nda ortaya τ²kan bu virⁿs, ekrana rastgele zamanlarda bir mani yazmaktad²r. Yazd²≡² mani:

"Ben Bir Garip Virⁿsⁿm, Disket Disket Gezerim, Bugⁿn K²smet Sendeymi■, Yar²n Belki Kimdeyim."

Virⁿsⁿn iτindeki bu mesaj kodlu halde oldu≡u iτin virⁿslⁿ dosyan²n iτine bak²ld²≡²nda direkt g÷rⁿlemiyor. ▐air virⁿsⁿ Datalock ad²ndaki yabanc² bir virⁿsⁿn ⁿzerinde de≡i■iklik yap²larak elde edilmi■.

Yandan ╟arkl². ╟ok h²zl² bir bula■²c² olan Yandan ╟arkl², bulundu≡u dizindeki EXE'lerin tⁿmⁿne bula■²r. Ayr²ca COM'lara da bula■²r ama EXE'lere oldu≡u gibi de≡il, yaln²zca τal²■t²r²lanlar²na. Yandan ╟arkl²'n²n EXE'lere kar■² ÷zel bir zaaf² var. Bula■t²≡² dosyalar²n boyunu yakla■²k olarak 1,070 bayt uzat²r. Bu uzunluk EXE'lerde de≡i■ekendir. Virⁿsⁿn iτindeki *.EXE karakter dizisi virⁿsⁿn tan²nmas²n² kolayla■t²r²r. Bu arada bulundu≡u dizindeki tⁿm EXE'lere bula■t²≡²n² adetta belgeler. Elinizde Yandan ╟arkl²'y² tan²yan bir anti-virⁿs program² yoksa bu karakter dizisini taratarak virⁿsⁿ tespit edebilirsiniz. Elinizdeki virⁿs buluculara da bunu ekleyip virⁿsⁿ bulabilirsiniz.

Turco. Sadece COM uzant²l² dosyalara bula■²yor ve uzunlu≡u 742 bayt. Belle≡e bula■t²≡²nda, belle≡in 1,024 bayt'²n² kendine tahsis ediyor. Vekt÷r kesme tablosundan 21h ve 1Ch kesmelerini (interrupt) ele geτiriyor. Bellekte aktif olup olmad²≡²n² "ma" imzas² ile tan²yor. Dosyaya bula■²p bula■mad²≡²n² ise "3188" imzas² ile tan²yor. Bula■mada FFFFh s²n²r kontrolⁿ yapm²yor. Sadece τal²■t²r²lan COM dosylara bula■²yor.

Bellekte aktif olduktan 4 veya 5 saat sonra ekran²n tam ortas²na sⁿrekli g÷rⁿnecek ■ekilde,

"Hello from TURKIYE. I am TURCO virus"

mesaj²n² yaz²yor.

PSAV anti-virⁿs program² Turco'yu "Citroen virⁿsⁿ", Scan "DEC_YEAR virⁿsⁿ", CPAV "Viral Code F", F-Prot ise "_604 virⁿsⁿ" olarak tespit ediliyor.

Estergon. Yaln²zca COM'lara bula■an bu yeni virⁿs, bula■t²≡² dosyalar² yakla■²k olarak 2 KB uzat²yor. Dosya sonuna,

"Art²k beni sevmeyen ablama"

mesaj²n² yaz²yor. Virⁿsⁿn ta■²d²≡² di≡er mesaj ise,

"Dedicated to my sisters Melike"

Virⁿsⁿn di≡er bir marifeti de DOS'un komut sat²r²nda yanl²■ komut verdi≡imizde kar■²la■t²≡²m²z "Bad command or file name" mesaj²n² "Excellent command or file name" diye de≡i■tirmesi. Virⁿsⁿn aras²ra ekrana bir pencere iτinde "Estergon Kalesi Destan²"n² yazmas², Estergon virⁿsⁿ ad²n²n verilmesine neden olmu■.

F²st²k. Virⁿsⁿn as²l kodu U≡ur Mumcu virⁿsⁿnden al²nm²■. Bu yⁿzden Mumcu virⁿsⁿnⁿn bir varyant² diyebiliriz. ▌τindeki mesajdan esinlenerek F²st²k ad² verilen bu virⁿse, ilk olarak Marmara ▄niversitesi'nde rastland². F²st²k virⁿsⁿ, EXE ve COM'lara bula■²yor. COM'lar yakla■²k olarak 1,290 bayt uzarken, EXE'ler daha fazla da uzayabiliyor. Virⁿs aktif hale geldikten bir sⁿre sonra bir program² τal²■t²rd²≡²m²zda ekrana;

"Dⁿnyalar Tatl²s² Sevgilime 3.14 Seni ╟ok Seviyor FISTIK"

mesaj² geliyor. Bir tu■a bast²ktan sonra τal²■t²r²lmak istenen program τal²■²yor. Art²k her program τal²■t²r²ld²≡²nda mesaj geliyor.

Shadowkey. F-PROT taraf²ndan tespit edilebilen bu virⁿs, Yandan ╟arkl²'n²n yeni bir varyant² olarak deklare edilmektedir. Monit÷r bir sⁿre hareketsiz kald²≡²nda ekran²n en ⁿstⁿnden bant ■eklinde h²zla kayan yaz²lar τ²k²yor. Ekrandan geτen yaz²lardan baz²lar²:

"Bilgisayar²n²z psikolojik bir bunal²ma girmi■tir, teselli iτin lⁿtfen τaba sarfetmeyiniz."
"Coca-Cola yaz²lm²■ lenslerimiz τ²kt², istekleriniz iτin ATB -ATB..."
"Bilgisayar²n²z casus uydular taraf²ndan izlenmektedir, gizli i■lemleriniz iτin tuvalet ka≡²d² kullan²n!"
"B÷lgeye be■ kilometre mesafede dⁿ■man fⁿzeleri tespit edilmi■tir, s²≡anaklara girin!"

Anti-Virus Virⁿsⁿ. Bu virⁿs ilk olarak Kayseri'den Hamdi ╓zbekar okurumuz taraf²ndan rapor edildi. Dosyalar² yakla■²k olarak 1,350 bayt uzat²yor. Virⁿslⁿ dosyan²n iτindeki mesaj:

"Anti-Virus?? Written in the city of Istanbul (c)1993"

Virⁿsⁿn ta■²d²≡² mesaj do≡ruysa Istanbul'da yaz²lm²■. Ama ne kadar do≡rudur bilemeyiz...

Ahmet Cezayirli. Virⁿs a■a≡²daki mesaj² yaz²yor:

"The AC Virus - ACV Version 1.01 , 1993 by Ahmet Cezayirli Istanbul University Electonics Engineering"

Virⁿsⁿn yazar² ya τok yⁿrekli, ya da gerτek olmayan isim ve adres kullan²yor olmal² ki ad²n² ve okudu≡u yeri aτ²k aτ²k yazm²■.

Ping Pong. ▌lk boot virⁿslerinden biridir. 1988 y²l²nda ilk kez rapor edildi. Orjinali yaln²zca disketlere bula■acak ■ekilde yaz²lm²■t²r. Rastgele zamanlarda ekrana bir top τ²kar. Bu top ekran²n kenarlar²na ve karakterlere τarpa τarpa hareket eder. Genellikle disk i■lemleri yo≡unla■t²≡²nda ortaya τ²kar. ╟ok say²da varyant² vard²r.

--------- resim: vir 8.gif ---------- Brain. 1986 y²l²nda Pakistan'da ortaya τ²km²■t²r. ╟ok say²da tⁿrevi vard²r. Programlar²n kopyalanmas²n² cayd²rmak iτin yaz²lm²■t²r. Disketin etiketini "(c) Brain" olarak de≡i■tirir. Bundan faydalanarak kolayca tespit edilir.

Stoned. Bⁿyⁿk ve ⁿnlⁿ bir virⁿs ailesidir. Y²llar ÷nce medyan²n bⁿyⁿk ilgi g÷sterdi≡i ⁿnlⁿ Michelangelo da bu virⁿsⁿn bir tⁿrevi. Baz² virⁿs uzmanlar² Cansu'yu da bu aileden saymaktad²rlar. Virⁿs belli aral²klarla bilgisayar²n aτ²l²■² s²ras²nda "Your PC is now Stoned" mesaj²n² vermektedir. Virⁿse ilk kez 1988 y²l²nda Yeni Zelanda'da rastlanm²■t²r.

Joker. ▌lginτ mesajlar ta■²yan Joker, 1989 y²l²nda Polonya'da ortaya τ²km²■t²r. ▌lginτ mesajlardan baz²s²:

End of worktime. Turn system off!
"▌■ saati bitti. Sistemi kapat²n!"

Water detect in Co-processor
"Matematik i■lemciye su kaτm²■"

I am hungry! Insert HAMBURGER into drive A:
"Ac²kt²m! A: sⁿrⁿcⁿsⁿne HAMBURGER yerle■tirin"

No smoking, please!
"Lⁿtfen sigara iτmeyin!"

Don't beat me!
"Bana vurmay²n!"

Insert tractor toilet paper into printer.
"Yaz²c²ya tuvalet ka≡²d² tak²n"

Joker bu mesajlar² DBF uzant²l² dosyalar²n iτine koyuyor.